فـرزنـــد پروری

یک کلاس مشاوره رفتم که برام خیلی گرون تموم شد ولی دیدم ارزش داره ، خلاصه اش را برای همه میزارم امیدوارم مفید باشه :

مطالبی که در این متن میخوانید آثاری دارد به شرح زیر :
آثار کوتاه مدت :  مشکل فعلی بچه حل میشود.
آثار میا ن مدت :  فرزند شما در آینده حرف شنو میشود .
آثار بـلنـد مـدت :  بچه بعد از ازدواج مشکل نخواهد داشت  .مثلاریشه مسایل جنسی درسن 3-5 سالگی شکل میگیره  . خیلی از بیمارانی که به ما مراجعه میکنند مشکل جنسی شان را حتی با شما والدین هم درمیان نمیگذارند . به روانپزشک مراجعه میکنند و ما میدانیم که ریشه مشکل در کودکی افراد است .
بخش اول و اصلی گفتگو که سه چهارم مطلب را در بر میگیرد ؛ فقط مربوط به امور و وظایف والدین است ودر انتها صحبت در مورد فرزندان است ولی در بخش اول گفتگو 90 در صد جواب تمام سوالات را خواهید گرفت زیرا بیشتر مشکلاتی که درمورد بچه ها مطرح میشود مربوط به رفتار و طرز برخورد و تربیت نادرست والدین است . بنابراین اگر میخواهید رفتار کودکتان تغییر کند اول از تغییر رفتار خودتان آغاز کنید .  ضمنا این تمرینها فقط برای سنین زیر بلوغ است ! سن بلوغ برای هر بچه متفاوت است !

تمریـنـــها

1- انتظارات خود را از درمان بنویسید . بگویید از تمریناتی که گفته خواهد شد چند درصد میتوانید انجام دهید؟ همانقدر بچه تان بهتر خواهد شد . مثلا باغی داریم هزار هکتار . برای این مقدار زمین  5 ساعت در روز باید وقت بگذاریم اگر 2 ساعت وقت بگذارید چه میشود ؟ محصول میدهد ولی محصول خیلی خوبی نخواهد داد .

ما دو نوع مادر و پدر داریم ! پدر و مادری که بچه را به این دنیا میاورند والدین بیولوژیک هستید و یک نوع دیگر والدین واقعی هستند . شما بچه را بدنیا آوردید . اینکه والدین واقعی باشید درصد دارد ممکن است شما فقط 30 درصد مادر یا پدر واقعی او باشید . بسته به اینکه چقدر از دستورات ما را اجرا میکنید .

 2- یک محیط امن و ساده در خانه تهیه کنید : یعنی کلیه وسایل اضافی را جمع نمایید  . میخواهیم به بچه نگوییم :نکن و بشین ! هرچی اتاق ساده باشه کار راحتتره !

3- یک اتاق بازی برای زیر 7 سال و یا اتاق آموزش  برای  بالای 7 سال ایجاد نمایید . اسباب بازیها را جمع کرده داخل کمدی که قفل باشد بگذارید . از این به بعد اسباب بازی دست فرزندتان دیده نشود !هروقت کار خوب انجام میدهد ؛ وسیله را میگیرد و بازی میکند و دوباره برمیگرداند سرجایش ،  آنهم در محل بازی ! تکلیف هم در اتاق انجام میشه .

4- قاطعیت در الگوها داشته باشید . هر حرف و دستوری که میدهید لازم الاجرا ست و نباید از آن کوتاه بیایید . جلو پیام دوگانه را بگیرید تا اطلاع ثانوی قطع رابطه کنید . مثلا شما یک حرف میزنید و پدربزرگ و مادر بزرگ چیز دیگه میگویند باید تا مدتیکه بچه به دستور شما عادت کند رابطه قطع شود . اگر پرستار دارد حتما با او صحبت کنید تا همان قوانین شما را اجرا کند وگرنه او را اخراج کنید .

5- انتظاراتتان از کودک را اصلاح نمایید . در نظر بگیرید هر بچه توانایی های خاص خودش را دارد . متناسب با توان بچه انتظار داشته باش . انتظار بیش از حد ؛ بچه را خراب میکند . تمام جوانب روحی و تحصیلی بچه باید با هم رشد کند (آی کیو – ای کیو ) هر کدوم بیشتر از دیگری باشد بچه ضربه میبیند . بعضی بچه ها خیلی درس میخونن ،خیلی تیز هوشن ولی در جنبه های بازی و ارتباط ضعیف هستند . اینها
باعث لطمات بعدی در زندگیشان خواهد بود .

6 -  به سلامتی خودتان توجه کنید . اگر دچار اضطراب و افسردگی وپرخاشگری هستید و یا خستگی مفرط دارید درمان خود را آغاز کنید. تا شما سالم نباشید بچه درمان نمیشود . پدری که عصبانیست و با صدای فرزندش او را به باد فحش و ناسزا میگیرد میگوید فرزندم لجباز است و مرا عصبانی میکند در حالیکه خودش بیمار است و باید درمان شود و با آرامش با بچه برخورد کند .

7 -  مسولیت پذیر باشید .والدین روزی دوساعت تمام کارها را کنار بگذارند و به کودک توجه کامل داشته باشند . برای فرزند دختر ؛ مادر و برای فرزند پسر ؛ پدر ! هدف همانند سازی است . اگر پدرنبود باید از عمو و دایی استفاده کنیم !واگرباز هم نبود مرکزی  بگذارید مثل اماکن ورزشی و ... که پسر بتواند با آنها همانند سازی کند . از دوسال باید بچه جدا بخوابد . مثلا پسری که همراه پدرش بیرون نمیرود و مدام با مادر میگردد ، به او نگاه میکند و میبیند اصلا همانند او نیست برای همین دست مادر را رها میکند  و میرود و به حرف گوش نمیدهد ، لجباز میشود ، نه به این خاطر که مادر خوب نیست ،بلکه فقط به این دلیل که همانند او نیست .این یک نیاز واقعیست و نمیتوانید جایگزینی برایش پیدا کنید و مثلا بگویید مادر با پسر و یا بلعکس ارتباط داشته باشد چون هیچ نیازی به جای دیگری جواب نمیدهد . دوساعت باید کیفیت مناسب داشته باشد و شامل ده اصل میشود :

 
1- عشق ورزیدن : با تمام حوصله و محبت با او همراه شوید
2- توانستن :در طول مدتی که با او هستید کلمه " نکن"  نداریم ، مثبت باش ولی شرط بزار
3- انصاف داشته باشید: برای انجام یک کار نادرست تمام کارهای خوبش را نادیده نگیرید
4- جایی ببرید که دوستانش باشند
5- نکات مثبت بگویید
6- رفتارهای خوب عادت شود
7- جایی ببریم پر تحرک باشد
8- متنوع باشد
9- شادی آور باشد
10- شگفتی برانگیز باشد .

8 - علل مشکلات : چرا بچه مشکلدار میشود .
            الف- تشویق نادرست  : تاکید میکنم برای بچه چیزی نمیخرید . دست خالی میروید و
برمیگردید . ما چهار نوع والدین داریم ، بچه از ترس والدین کار خوب انجام میدهد ، نوع دوم والدینی که همیشه به فرزندشان میگویند "چـــشم " و هر کاری برای رضایت او انجام میدهند و نوع سوم والدینی که سهل انگارند و اصلا برایشان فرقی ندارد چطور فرزندشان بزرگ شود .و نوع چهارم همین پدر و مادر
خوبی هستند که ما به شما معرفی میکنم .
             ب - محبت اضافی  : پدر بزرگ نباید کادو اضافه بدهد ، وقتی بچه الکی گریه میکند یا شراست یا در برابر دستور شما مقاومت میکند چون نیازهاش برآورده نشده . اگه توی خیابون گریه میکنه وخوراکی ندارید به او بدهید و گرسنه است او را نمیزنید چون میدانید تقصیرندارد نیازی دارد که برآورده نشده . معمولا وقتی بچه ها نیازهای عاطفی شان برآورده نمیشود لجباز میشوند ، شلوغ و عصبی میشود و تمرکز ندارند . که باید مشکلشان را حل کنیم نه اینکه با دعوا و پرخاشگری اعتماد بنفسشان را هم لگد مال کنیم . بچه هایی که برای اجرای دستور با شما چانه میزنند و التماس میکنند چون میدانند نتیجه دارد و شما دلتان میسوزد و کاری که نباید انجام دهند بالاخره اجاره میگیرند ؛ در حالیکه محبت اضافی ممنوع است .این شما هستید که باید اول تصمیم درست را بگیرید . وقتی میگویید :نه ! باید پای حرفتان بمانید و بچه برای همیشه یادمیگیرد که حرف فقط یکمرتبه گفته میشود و لازم الاجراست
             ج - دستوردادن مستقیم درست نیست . باید بصورت غیر مستقیم اعمال شود .
             د  - رابطه پدر و مادر باید درست باشد . شما همسرتان را یشتر دوست داشته باشید چون فرزندتان همانند سازی میکند .
             ه  - به ازاء هر یکسال حداقل یک دوست صمیمی داشته باشد .

9  - پدر و مادر باید در دسترس باشند . زمان مفید یعنی دوساعت با کیفیت با او بگذرانید.

10- مانیتورینگ کارهای فرزندتان را انجام دهید .کار خوب ! و بد  روی روزهای هفته ! که نمایش میدهد.

11- ابراز محبت  :بیشترین محبت به پسر را پدر میکند و به دختر، مادر !

12- پاداشها : لیستی از علائق بچه تهیه کنید . به جز نیازهای فیزیولوژی مثل غذا و خواب !هر چیزی که
میخواهید به بچه بدهید باید امتیاز داشته باشد . مثلا تلویزیون 3 امتیاز و میتوانید دفتری برای اینکار داشته باشید .

 توجــــــــــــه :پـــسر از دو سال به بعد همیشه با پدرش باید بگردد ؛ و با او باشد تا همانند سازی کند ، پسر سه ساله اصلا معنی ندارد کنار مادرش راه برود ، اگر پدر حوصله ندارد یا پرخاشگر است و معتاد است اول باید پدر درمان شود .

جدول امتیاز بگذارید :از یکسال شروع کنید ، به او کارت بدهید و دستش را بگیرید و ببرید اسباب بازی بدهید و کارتش را بگیرید ! برای او بازیست ولی نمیداند بعدا همین کار وظیفه بزرگی خواهد شد !!! یکسال و نیم برای هر کلمه که میگوید کارت رنگی درست کنید و به او بدهید و کارتش را بگیرید و بستنی بدهید ! دوسال برای دستشویی رفتن ، با هر صدای زنگ برود روی لگن بنشیند و کارت بگیرد و کارتش را بگیرید و اسباب بازیش را به او بدهید ! و بعد از آن برای غذا خوردن کارت بدهید ! امتیاز هرجور میشود داد، ستاره ،کارت و یا هر وسیله جذاب دیگر، تا 5سال ! بعد از 5 سال از بچه بپرسید چی دوست دارد ؟ و یا دفتر چه امتیاز داشته باشد !اصلا بپرسید خودت نگه میداری یا من نگه دارم ؟ مثل شما که حقوق میگیرید میروید خرید ! او هم از صبح امتیاز میگیرد و حالا میتواند هرچی دوست دارد بگیرد و یا بازی کند . 

حالا امتیازها را از کجا بیاورد ؟

1-بایدها  : باید بموقع بخوابه و بموقع بیدارشود ! دوسالگی دستشویی بره سه سالشه غذا شودرست بخوره چهارسالشه لباس بپوشه هفت سالشه درسشو بخونه !بچه زیر 11 سال ساعت 8 بخوابه ! خواب 6 سیکل 1.5 ساعته دارد که ماده ای در مغز آزاد میشه که فقط در تاریکی آزاد میشود وگرنه تمرکز ندارد ! ضمنا خواب ظهر اصلا بدرد نمیخورد !  اگر ایرادهای خودتان را بگیرید 90 در صد مشکل بچه حل است .از امشب ساعت 8 شب تلویزیون خاموش کنید و خودتان هم با بچه بخوابید تا یکماه که او عادت کند بعد میتوانید خودتان از کنارش بلند شوید .  استاد من در انگلیس اصلا در خانه تلویزیون نداشت وقتی علت را پرسیدیم گفت به خاطر بچه ها که زودتر بخوابند !ببینید چه مادر فداکاری ؟ در حالیکه ما فکر میکنیم آنها عاطفه ندارند. ولی پدری آمده بود و میگفت بچه من ساعت یک میخوابد همه سریالها را میبینیم و بعد میخوابیم !! مایه تاسف است . مسافرت و مهمانی و . . ، نداریم  !اگر میخواهید بچه تان در طول روز شاد و سرحال باشد و تمرکز کافی برای یادگیری داشته باشد و بهانه گیر و کج خلق نباشد ، باید ساعت 8 در هر حالی که هست بخوابد به خاطر خودتان خواب بچه را تنظیم نکنید ! بلکه خودتان فداکاری کنید و زندگیتان را با خواب او تنظیم کنید .  

2- مهارتها :  از دوسال شروع کنید و مثل مدرسه کلاس بگذارید و 5 دقیقه کار انجام دهد و مثلا لگو بچیند ! و هر سال مدت کلاس بیشتر شود تا 7 سال که 45 دقیقه میشیند و تمرین حل میکند ! هرچی هم دوست داری توی مهارتها بچین !زبان ، موسیقی ، بازی !یعنی  میخواهیم بچه با زنگ  شما کلاس را شروع و تمام کند ! اگر میخواهید به بچه زبان یاد بدهید تا سه سال اینکار را انجام دهید چون دو کانون خودبخود در ذهنش جا باز میکند مثل ترکها که راحت با دو زبان صحبت میکنند ! آنها به عنوان زبان مادری روی هر دو زبان تسط دارند و هیچوقت ایندو را به هم  ترجمه نمیکنند !ولی بزرگترها که زبان یاد میگیرند مدام در ذهنشان ترجمه میکنند  ! از یکسال صدای حروف را توی خونه بگذارید پخش شود و بعد کلمات و کم کم میتواند کارتون با زبان اصلی تماشا کند و یاد بگیرد .

3- همکاری : بابا بیا بریم ماشین رو بشوییم ! سفره را جمع کنیم و کلا در کارها کمک کند و امتیاز بگیرد .

4- تقـــلـید : هفته ای دوتا تقلید خوب ایجاد کن ! پیش بچه هایی که بهتر از خودش هستند ببرید تا مثلا دیکته باهم بخوانند ! در آموزش اول حجم کار بعد دقت و بعد سرعت کار مهم است ! و بر اساس آن امتیاز بدهید اول یک صفحه  بدهید بخواند ودفعه بعد اگر غلط نداشت امتیاز بیشتر ودر آخر اگر با سرعت بیشتر انجام داد امتیاز بالاتر باید بدهید . نه اینکه تکلیف بچه را میبینید که مثلا غلط دارد از اول دعوا میکنید !خوب او برای انجام تکلیفش زحمت کشیده باید امتیاز انجام آنرا به او بدهید . بعد بگویید اگر غلط نداشته باشی ده امتیاز دیگه هم میدهم . اگر باسرعت بیشتر انجام دهی ده تای دیگر هم خواهی گرفت !

برای خرج کردن این امتیازها چند نکته وجود دارد  :

1- مدیا (کامپیوتر و پلی استیشن و گیم نت و تلویزیون ) در طول روز فقط دو ساعت اجازه استفاده دارد . ولی برنامه کودک نیاز به امتیاز ندارد . 
2- قانون بازی اینستکه یک بازی داخل خونه باشد و یکی بیرون از منزل انجام شود ! دوتا بازی پشت سرهم داخل خونه و یا بیرون نباید باشد . چون داخل خونه دست و پا چلفتی میشه و اگه همش بیرون باشه دیکته اش ضعیف میشه ! هر روز که برف نیست ! میتواند دوچرخه بازی کند !

3- تکنیک پرسش پاسخ و عمل : از دوسالگی سوال بچه را جواب نمیدی ! وقتی سوال کرد میگی به به چه سوالی ؟ بیا بریم جوابشو با هم پیدا کنیم !از بابا بپرسیم ، سوالتو به عمو بگو ببینیم بلده ؟برای اینکه مطالعه کند و دنبال جواب بگردد ! اگه جوابشو آماده بهش بدی دیگه هیچوقت در طول دوران تحصیل حوصله ای برای گوش دادن به صحبت معلم و پیگیری برای یافتن جواب را ندارد .و در مدرسه تنبل میشه و معلم ناراضی است . یکی از عواملی که بچه درس خوان بشه همینه که میبریش باهم کتاب میخرید و دنبال جواب میگردید .   

از حالا به بعد میخواهیم در مورد بچه صحبت کنیم :
یک بچه 1.5 سال تا 5 سال باید لجباز باشد و در غیر اینصورت  اعتماد نبفسش پایینه  
ولی از 6 تا 11 سال نباید لجباز باشد کند در غیر اینصورت یکفاز روانی از حالت خودش عقب است !
واز 11 تا بیست سال باید لجباز باشد  .
یک تکنیک داریم که هم اعتماد نبفس بچه بالا برود و هم اخلاقش عالی شود . و آن قـــانون است ! بچه با شما لجبازی میکند ولی با قانون مشکل ندارد ! این سوم شخص خوبی است که میتوانید تقصیر ها را به گردن او بیاندازید . اگر بچه اعتراض کند میگویید من دلم میخواهد تو دیرتر بخوابی ولی قانون اینست که ساعت 8 وقت خوابه ! و همینطور بقیه موارد . اگه بپرسه چه کسی گفته ؟ ما نمیدانیم ! قانونه ! اما احساس خودتان را برسانید !

قانون 6 مرحله دارد :

1- آماده کردن بچه ؛ برای پذیرش قانون
2- برای هر کار قانون درست میکنید، غذا خوردن  
3- توی خانه همه چیز را با بچه طی میکنید و بعد میایید بیرون ، واگرقرار برای چیزی را  نگذاشتید حق با بچه است
4- اگر اجرا کرد پاداش میگیرد
5 – اگر اجرا نکرد تنبیه میشود
6- پیگیری ، قانون شما همیشه و همه جا یکسانه و همون قانون شماست و حتی همراه پدر و پدر بزرگ هم برود بیرون قانون همانی است که شما گذاشتید .
حتی اگر یکی از والدین یا پدر و مادر بزرگ  فوت کنند ،کاری که انجام میدهید " درمان سوگ " است  ولی  قوانین همچنان پابرجاست . و محبت اضافی نکنید . در حالت بیماری و ناتوانی در مورد انجام تکالیف با بچه صحبت میکند و قرار های جدید میگذارید .

برای بچه های کوچکتر (2 ساله ) همان 2 ساعت را به چهار تا نیم ساعت تبدیل کنید چون متوجه نیست که باید صبر کند . ضمنا قوانین را خورد خورد یادش بدهید و هر یکی را یاد دادید هفته بعد قانون بعدی را بگویید .مثلا میگویید :مامان وقتی میریم فروشگاه باید دستت تو دست من باشه ! وقتی این قانون را یاد گرفت دفعه بعد میگویید ضمنا باید به من کمک کنی و دفعه بعد قانون بعدی ... ولی برای بچه های با سن بیشتر میتوانید چند قانون باهم بگذارید . وقتی بچه محبت شما را نمیگیرد ممکن است سرکش و لجباز شود !یک وقت هست شما محبت میکنید ولی بچه نمیفهمد که دوستش دارید . باید کنترل کنید که آیا بچه میفهمد شما دوستش دارید و بهمین خاطر قوانین ا اجرا میکنید یا خیر ؟و بهترین کار اینستکه عکسی از او همراه خودتان در اتاقش بگذارید که محبت شما را به او نمایش دهد .حتما بررسی کنید امتیازها را درست متوجه شده باشد . حالا میخواهیم امتیازها را خرج کنیم . از بچه بپرسید از کجا امتیاز گرفتی ؟نقاشی ات را بیاور ببینم !شعرت را بخوان ! تکالیفت را ببینم ! بعد میرویم بیرون ، پارک یا هر جای دیگر . هزینه ایاب و ذهاب به عهده شماست ولی بقیه چیزها از امتیازات بچه کسر میشود . این بازی را میخواهی این امتیازرا باید بدهی و میتوانید امتیازها را به پول نقد هم تبدیل کنید . مثلا هر 50 امتیاز 1000 تومان ! حالا میتواند جمع کند و یا بستنی بخرد !وقتی امتیاز تمام شد چکار میکنید ؟ ابدا قرض ندهید ، فردا انجام میدیم ؟ نه !  ولی اگر بگویید قانون اینست ! دیگراز شما ناراحت نمیشود ! بگویید : من دلم میخواهد برایت بیشتر خرج کنم ولی ببین امتیاز نداری !میگوید پدرم میخواست برایم خرج کند خودم امتیاز نداشتم . اگر دنیا  را هم بدهید بچه ناراضیست و بیشتر میخواهد پس فقط میتوانید بگویید یک امتیاز کسب کند . همانجا در شهر بازی  یک شعر بخواند و یا جدول ضربش را یاد بگیرد و یا همکاری کند ! و میتواند مقداری از امتیازاتش را در خانه خرج کند . با این روش اعتماد بنفس میدهید و دستور پیامبر هم همین است ! از دو سال به بعد بچه حق انتخاب دارد و باید به او در این مورد احترام بگذارید !  شما حق انتخاب برای او ندارید بگویید از این 5 اسباب بازی یکی انتخاب کن ، از این دو دست لباس یکی انتخاب کن !
١٣- تنـــــــبیه ها :

تنبیه غیر خشن :
1- نادیده گرفتن : هر وقت بچه میخواهد باج بگیرد –یا مورد توجه قرار بگیرد – و یا گریه بیخود میکند و قشقرق الکی راه میاندازد  زیر 5 سال بچسبون به خودت و بالای 5 سال دستشو میگیری و میزاری گریه کند – این تمرین از 6 ماهگی آغاز شود ، به گریه ای که ازسر لجبازیست توجه نکنید واگر اینکارو نکردید بچه لجباز میشود چون متوجه شده هر وقت گریه کند شما مهربون میشوید .  در حالیکه شما باید بگذارید خوب گریه کند وقتی ساکت شد آنوقت به سراغش بروید و نوازشش کنید !
2- گرفتن امتیاز : مامان رفتی فروشگاه دستت را جدا کردی امتیازتو میگیرم .
3- اصلاح جبرانی :علاوه بر جبران خرابکاری اطراف آنرا درست کنی ! علاوه بر اینکه لحافشو جمع میکنه کل اتاق را باید دستمال کنه!
تنبیه خشن :
برای کارهای بدی مثل فحش و خرابکاری و کتک زدن دیگران ! روی صندلی رو به دیوار مینشینه و یا در اتاقش زندانی شود . از دو سال به بعد قابل اجراست و مدتش بر اساس سن هر سال یک دقیقه اضافه میشود !میتوانید از دو دقیقه برای دو سال شروع کنید . برای بچه دوساله خودتان روی صندلی مینشینید و بغلش میکنید و سرش را رو به دیوار نگه میدارید و هر بار که سرکشی کرد دوباره زمان بندی را شروع کنید !

مدیـــریت فــرزند پـــروری

1- پدر و مادر خوب : والدینی هستند که بچه آنها را با هیچکس عوض نکند ! اگر عمو مگوید برویم پارک بچه بگوید پدرم هم بیاید !
2- والدینی که روزی دوساعت مفید با بچه وقت بگذرانند ! پسر با پدر و دختر با مادر
3- طرز ابراز محبت اصلاح شود
4- همه کارها را ببریم در قالب امتیاز دهی
5- تنبیه درست انجام شود

 
مـــراحل رشد اخـــلاقی

مرحله یک و دو : بچه برای تنبیه نشدن کار خوب انجام میدهد
مـــرحله سه و چهار : بچه برای کسب امتیاز کارهای خوب انجام میدهد
مرحله پنج : این بچه ها برای خوشحالی پدر و مادر کار انجام میدهند .
مرحله شش :بچه هایی که برای اینه کاری خوب است آنرا انجام میدهند ! مثلا اگر کارش نیمه کاره باشد خودش ناراحت است ! تا اینجای بحث ما به مواردی اشاره کردیم که بچه را به فاز چهارم میرساند و بقیه مراحل در جلسات بعد گفته خواهد شد .